Dat ze met 18 jaar legaal een biertje mogen drinken, hoef je ze niet te vertellen. En dat ze in de auto weg mogen rijden, evenmin. Maar als je over de zorgverzekering of bankzaken begint, trekken ze soms wit weg. Niet interessant. Gedoe.
Geen gapend gat
Je kunt het ze niet kwalijk nemen. Het puberbrein is niet gemaakt voor lange termijn denken en veel verantwoordelijkheid nemen. Maar de prefrontale cortex, het rationele denken, is nou ook weer niet een groot gapend gat.
Reden om ze mee te nemen in de wondere wereld van geld, bankzaken en verantwoordelijkheden.
Dat was ook mijn plan, toen mijn zoon 18 jaar werd. Ik verwacht op zo’n moment best veel van alle instanties en ik weet dat verschillende gemeenten bijna 18-jarigen informeren met ‘wat mag je en wat moet je?’- overzichten. Maar zo niet de gemeente waarin wij wonen.
Het viel dus wat tegen.
7 tips
Zeker, de mijlpaal kan je als ouder niet ontgaan. Ze mogen stemmen, de uitvaartverzekering ligt eruit en ook kinderbijslag is verleden tijd. Ze moeten zich melden bij de bank met een geldig legitimatiebewijs, als dat nog nergens geregistreerd staat. Zonder pardon verdwijnt zijn rekening uit jouw mobiel bankierenscherm en krijg je waarschuwingen omdat hij niet meer op de verzekeringspolissen staat .
Maar om nu te zeggen dat de 18-jarige zelf aan de hand wordt genomen? Nee. Gelukkig is er het Nibud met een boekje voor de 17-jarige. Dit boekje wordt ongetwijfeld meer door ouders geraadpleegd dan door een lezende puber.
Daarom 7 tips om samen met je kind door te nemen:
- Het mailadres van je zoon of dochter. Vaak gebruiken ze het school e-mailadres. Handig, maar dat vervalt na het eindexamen en weg zijn je belangrijke documenten. Laat ze een ander privé mailaccount aanmaken en alle zaken van belang overzetten naar dat mailadres.
- DigiD, ook zoiets. Wat is dat eigenlijk? Leg het uit, inclusief de privacy gevoeligheid. Ook dat heeft je kind nodig bij elke aanvraag of wijziging in gegevens van (overheids)instanties. Op DigiD of via een speciale app open je gelijk een berichtenbox. Bewaar zelf ook het wachtwoord!
- Met een moeder bij Eurowijs had mijn zoon al een betaal- en spaarrekening. Zo niet, open ook die samen. Zo kan je zoon of dochter leren geld opzij te zetten. Bespreek dan ook gelijk even het zakgeld en kleedgeld.
- Dan de zorgverzekering. Bekijk de pakketten. Wat is relevant? Is er nog een beugel, staat de fysiotherapeut regelmatig op de agenda? Bespreek waarvoor de aanvullende verzekering nodig is, en waarvoor niet. In het verlengde daarvan: laat hem of haar zelf de zorgtoeslag regelen. Die moet je overigens twee maanden voor je 18e al aanvragen! Om kinderen inzicht te geven in alle kosten raad ik aan om de zorgtoeslag over te laten maken naar de bankrekening van je zoon of dochter en van deze rekening ook de zorgpremie te betalen. Meestal is de premie hoger dan de zorgtoeslag; wie betaalt het verschil?
- DigiD opent gelijk de weg voor DUO of een tegemoetkoming schoolkosten. Kijk samen naar je situatie en wat je wel of niet kan aanvragen.
- Neem de gezinsverzekeringen onder de loep. Check de aansprakelijkheid en reisverzekeringen. Valt zoon of dochter als inwonende nog onder het gezinspakket? Of moeten ze zelf wat regelen?
- Ook belangrijk: schulden. Een 18-jarige is zelf verantwoordelijk voor schulden, al blijven ouders verplicht om tot 21 jaar in het onderhoud van kinderen te voorzien. Toch is het van belang om de consequenties te bespreken. Maak het bespreekbaar!
Ze leren sneller dan je denkt
Tot slot nog even over het puberbrein. Daar zitten ook positieve kanten aan. Het is een brein dat snel leert. Het komt snel op ideeën, bedenkt oplossingen en is vatbaar voor nieuwe inzichten. Profiteer daarvan én moedig ze aan om deze stap naar zelfstandigheid te zetten. Want positiviteit, daar houdt iedereen van. Ook jouw 18-jarige.
Hilde Krens, moeder van twee volwassen zonen, is initiatiefnemer van het lesprogramma Eurowijs en de kinderwebsite Eurowijskids.nl. Op eigen titel schrijft zij blogs over onderwijs, kinderen en geld.